Ασβέστιο χαμηλό ή υψηλό: Φταίει ο παρα… θυρεοειδής;

Oι παραθυρεοειδείς αδένες είναι μικρoί ενδοκρινείς αδένες στο λαιμό που παράγουν την παραθορμόνη.

Ο υπερπαραθυρεοειδισμός και ο υποπαραθυρεοειδισμός είναι καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από αλλαγές στα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα και του μεταβολισμού των οστών και χαρακτηρίζονται αντίστοιχα από εντονότερη ή ανεπαρκή λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων.

Υπάρχουν συνήθως τέσσερις παραθυρεοειδείς αδένες, συνήθως δύο παραθυρεοειδείς αδένες σε κάθε πλευρά.

Μερικά άτομα μπορεί να έχουν έξι, οκτώ ή ακόμη παραθυρεοειδείς αδένες. Οι υγιείς παραθυρεοειδείς αδένες ζυγίζουν συνήθως περίπου 30 mg σε άνδρες και 35 mg για τις γυναίκες.

Αυτοί οι αδένες δεν μπορούν να γίνουν αισθητοί κατά την εξέταση του λαιμού.

Η κύρια λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων είναι η διατήρηση των επιπέδων ασβεστίου και του φωσφόρου του σώματος μέσα σε ένα πολύ στενό εύρος, έτσι ώστε το νευρικό και μυϊκό σύστημα να λειτουργεί σωστά.

Οι παραθυρεοειδείς αδένες το καταφέρνουν αυτό μέσω της έκκρισης της παραθορμόνης.

Η παραθυρεοειδής ορμόνη ανταγωνίζεται την καλσιτονίνη, ορμόνη που παράγεται από το θυρεοειδή. Διάβασε για την καλσιτονίνη εδώ.

Πώς όμως λειτουργεί η παραθορμόνη;

- Αυξάνει τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα, διεγείροντας τους οστεοκλάστες, δηλαδή τα κύτταρα αποδόμησης των οστών, να αποδομούν το οστό, απελευθερώνοντας με αυτόν τον τρόπο ασβέστιο στην κυκλοφορία

- Αυξάνει τη γαστρεντερική απορρόφηση του ασβεστίου μέσω της ενεργοποίησης της βιταμίνης D και προωθεί την επαναρρόφησή του από τους νεφρούς

- Είναι ο κύριος ρυθμιστής των συγκεντρώσεων του φωσφόρου στο αίμαΟ υπερπαραθυρεοειδισμός

Ο υπερπαραθυρεοειδισμός είναι η κατάσταση κατά την οποία υπάρχει περίσσεια της παραθορμόνης που κυκλοφορεί.

Ο υπερπαραθυρεοειδισμός προκαλείται συνήθως από ένα καλοήθη πολλαπλασιασμό των κυττάρων του αδένα, το αδένωμα του παραθυρεοειδούς, κατάσταση γνωστή ως πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός.

Η νεφρική νόσος μπορεί επίσης να οδηγήσει σε υπερπαραθυρεοειδισμό. Όταν τα νεφρά νοσούν, χάνεται πολύ ασβέστιο με αποτέλεσμα να υπάρχει αντίδραση από τους παραθυρεοειδείς και να απελευθερώνεται παραθορμόνη.

Οι αδένες γίνονται τότε υπερτροφικοί. Αυτή η κατάσταση είναι επίσης γνωστή ως δευτερογενής υπερπαραθυρεοειδισμός.

Αν συντηρείται αυτό για παρατεταμένη χρονική περίοδο, ο παραθυρεοειδής ιστός μπορεί να μην ανταποκρίνεται στα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα και να αρχίσει να απελευθερώνει αυτόνομα παραθορμόνη.

Τότε μιλάμε για τριτογενή υπερπαραθυρεοειδισμό.

Ποια συμπτώματα δημιουργεί η αύξηση του ασβεστίου στο αίμα;

Δεν είναι απαραίτητο να έχεις όλα τα συμπτώματα της υπερασβεστιαιμίας, δηλαδή του υψηλού ασβεστίου για να επηρεαστεί η καθημερινότητά σου. Δες τι μπορεί να προκαλέσει η αύξηση του ασβεστίου ατο αίμα:

• υπνηλία, κατάθλιψη
• καταβολή, αδυναμία
• υπέρταση
• βραδυκαρδία
• ελάττωση του διαστήματος Q-T
• πολυουρία
• πέτρες στα νεφρά
• ναυτία, έμετοι
• δυσκοιλιότητα, δυσπεψία
• αύξηση της συχνότητας του πεπτικού έλκους με απόφραξη και αιμορραγία
• οστεοπόρωση
• υποτροπιάζουσα παγκρεατίτιδα

O υποπαραθυρεοειδισμός

Η κατάσταση της μειωμένης δραστηριότητας των παραθυρεοειδών αδένων είναι γνωστή ως υποπαραθυρεοειδισμός και συνοδεύεται από υποασβεστιαιμία, δηλαδή μειωμένο ασβέστιο στο αίμα.

Ο υποπαραθυρεοειδισμός προκαλείται κυρίως μετά από βλάβες των αδένων ή από μειωμένη παροχή αίματος κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης του θυρεοειδούς αδένα, αν και μπορεί επίσης να συνδέεται με σπανιότερα γενετικά σύνδρομα όπως το σύνδρομο DiGeorge ή άλλα αυτοάνοσα σύνδρομα.

Υποπαραθυρεοειδισμός μπορεί θα παρατηρηθεί επίσης μετά από χειρουργική αφαίρεση των ίδιων των παραθυρεοειδών αδένων.

Ο υποπαραθυρεοειδισμός μπορεί να παρουσιαστεί με συμπτώματα που σχετίζονται με έλλειψη ασβεστίου:

Τι συμπτώματα προκαλεί η υπασβεστιαιμία, δηλαδή το χαμηλό ασβέστιο;

– Αυτόματες μυικές συσπάσεις

– Παραισθησίες γύρω από την περιοχή του στόματος, μουδιάσματα στα άκρα

– Σημείο Trousseau (καρπικός σπασμός μετά από διόγκωση της περιχειρίδας πάνω από τη συστολική πίεση)

– Σημείο Chvostek (μετά από πλήξη του προσωπικού νεύρου βλέπουμε σπασμούς στο πρόσωπο)

– Αυξημένα τενόντια αντανακλαστικά

– Καρδιακές αρρυθμίες

– Αλλαγές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα

Οι νόσοι των παραθυρεοειδών αδένων αποτελούν τη βασική αιτία για τις αλλαγές στις τιμές του ασβεστίου, είτε πρόκειται για υψηλό είτε για χαμηλό ασβέστιο!

Ρωτήστε το γιατρό σας για την παραθορμόνη και την καλσιτονίνη, τις ορμόνες που συμμετέχουν το μεταβολισμό του ασβεστίου αλλά και για τη βιταμίνη D, που παίζει επίσης σημαντικό ρόλο!

www.onmed.gr