- Η απάντηση της Ελληνικός Χρυσός
Με τίτλο «Τοξική επένδυση στη Χαλκιδική» η Εφημερίδα των Συντακτών φέρνει στη δημοσιότητα την έκθεση των επιθεωρητών Περιβάλλοντος για το υποέργο της Ολυμπιάδας, ενώ περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση.
Από την άλλη, άμεση ήταν η απάντηση της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., δια του Διευθύνοντος Συμβούλου της, Μιχάλη Θεοδωρακόπουλου, ο οποίος με επιστολή του επισημαίνει ότι η έκθεση αφορά περιβαλλοντικές αλλοιώσεις που είχαν γίνει στο παρελθόν, τονίζοντας ότι η εταιρεία τηρεί «με θρησκευτική ευλάβεια», όπως αναφέρει, τους περιβαλλοντικούς όρους.
Το δημοσίευμα
Στο σημερινό της δημοσίευμα η Εφημερίδα των Συντακτών, που υπογράφει η Ντίνα Δασκαλοπούλου, αναφέρεται μεταξύ άλλων:
«Φέρνουμε στη δημοσιότητα την έκθεση των επιθεωρητών Περιβάλλοντος που καλούν σε απολογία την «Ελληνικός Χρυσός». Οι επιθεωρητές καταγράφουν τα έργα και τις ημέρες της «χρυσής επένδυσης», πολλά εκ των οποίων είχαμε αναδείξει κι εμείς με ρεπορτάζ. Οι επιθεωρητές αποκαλύπτουν το πώς η εταιρεία αποκρύπτει την επικινδυνότητα των προϊόντων της και πώς αποφεύγει να πάρει μέτρα προστασίας όχι μόνο του τόπου και των κατοίκων, αλλά και των ίδιων των εργαζομένων της.
Να σημειώσουμε ότι η έκθεση δεν συνιστά πόρισμα. Σύμφωνα με τη διαδικασία, η εταιρεία, που έχει κληθεί σε απολογία, προσκομίζει στοιχεία κι απαντά στις αιτιάσεις. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, οι επιθεωρητές θα εκδώσουν το τελικό τους πόρισμα.
Η έκθεση αποστέλλεται στα γραφεία της «Ελληνικός Χρυσός» στις 16 Ιανουαρίου 2015 και αφορά το υποέργο της Ολυμπιάδας. Οι έλεγχοι και οι αυτοψίες διενεργήθηκαν τον Απρίλιο, τον Ιούλιο, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2013, καθώς και τον Γενάρη, τον Μάρτη και τον Αύγουστο του 2014. Το υποέργο περιλαμβάνει εργασίες καθαρισμού και αποκατάστασης του παλαιού τέλματος (μεταλλευτικά απόβλητα μετά τη διαδικασία εμπλουτισμού), όπως και των χώρων όπου είχε αποτεθεί στο παρελθόν αρσενοπυρίτης.
Επίσης, περιλαμβάνει λειτουργία εργοστασίου εμπλουτισμού (επεξεργασίας) του παλαιού τέλματος, με σκοπό τον διαχωρισμό του χρυσοφόρου συμπυκνώματος σιδηροπυριτών, το οποίο εξάγεται. Το εργοστάσιο, μετά τον εκσυγχρονισμό του, ξεκίνησε τη λειτουργία του στα τέλη του 2012 κι από τον Γενάρη του 2013 βρίσκεται κανονικά σε λειτουργία με τρεις βάρδιες.
Αδειοδότηση
Η εταιρεία υπέβαλε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Με βάση αυτή τη μελέτη, ο τότε Υπουργός Γιώργος Παπακωνσταντίνου, κατά την πρώτη εβδομάδα της θητείας του, εξέδωσε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΕΠΟ). Σε αυτή δεν γίνεται καμία αναφορά για την επικινδυνότητα των προϊόντων της εταιρείας.
Σήμερα, μετά από χρόνια αγώνων και καταγγελιών των κατοίκων της Χαλκιδικής, έρχεται η έκθεση των επιθεωρητών να επιβεβαιώσει ότι «η εταιρεία δεν παρέθεσε όλα τα απαραίτητα στοιχεία και κατά συνέπεια δεν προέβλεψε μέτρα για τον ασφαλή χειρισμό του προϊόντος, προκειμένου να αποτρέπεται η ρύπανση του περιβάλλοντος και να διασφαλίζεται η προστασία της ανθρώπινης υγείας».
Εως και σχεδόν 200.000% (!) ξεπερνούν τα όρια οι συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα, κάποια εκ των οποίων είναι εξαιρετικά επικίνδυνα για τον ανθρώπινο οργανισμό και το οικοσύστημα. Μας εξηγεί ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Αριστοτέλη, Γιώργος Ζουμπάς: «Σύμφωνα με την έκθεση των επιθεωρητών περιβάλλοντος, οι συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων (αναλύσεις του Απριλίου του 2013) ξεπερνούν τα θεσμοθετημένα όρια από 55 έως 194.300%. Από μετρήσεις που έγιναν το 2014, οι υπερβάσεις στο κάδμιο κυμαίνονται από 24 έως 31.928%».
Οπως αναφέρουν οι επιθεωρητές, «η εταιρεία δεν έλαβε μέτρα συγκράτησης και μη διαφυγής των όξινων απορροών, οι οποίες ενδεχομένως να οφείλονται στη μη αποκατάσταση των χώρων αρσενοπυρίτη». Στα υγρά απόβλητα της εταιρείας διαπιστώνονται υπερβάσεις μαγγανίου, ψευδαργύρου, καδμίου, αρσενικού: «οι μέσες τιμές των συγκεντρώσεων των μετάλλων υπερβαίνουν τα όρια από 100 έως και 1.270%».
Μετρήσεις
Η εταιρεία προσκόμισε για τα έτη 2012-2013 τις ετήσιες εκθέσεις Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης. Ωστόσο, στα αποτελέσματα των αναλύσεων για τα υγρά απόβλητα και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επιφανειακών υδάτων που δίνει, συγκρίνει με τις οριακές τιμές της απόφασης νομάρχη και όχι με αυτές που τίθενται στην ΚΥΑ ΕΠΟ. Επίσης, μετράει τη συγκέντρωση των εν διαλύσει μετάλλων και όχι την ολική.
Κι όπως εξηγούν οι επιθεωρητές στην έκθεσή τους, «αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μετρώνται ενδεχομένως τιμές συγκεντρώσεων μικρότερες των πραγματικών. Η πρακτική αυτή της εταιρείας έχει ως αποτέλεσμα τη μη ορθή αποτίμηση της ποιότητας, τόσο των εξερχόμενων αποβλήτων όσο και των υδάτων του αποδέκτη αυτών. Ως εκ τούτου, προκύπτει αδυναμία εντοπισμού τυχόν επιβαρύνσεων και άρα μη λήψη των αναγκαίων επανορθωτικών μέτρων από πλευράς της εταιρείας».
Ενδιαφέρον έχει και το πότε και πού γίνονται οι μετρήσεις. «Το 2011 γίνονται μετρήσεις μόνο προς τις πηγές του ρέματος του Μαυρόλακκα και καθόλου προς τις εκβολές. Την επόμενη χρονιά οι μετρήσεις προς τις πηγές είναι διπλάσιες από τις μετρήσεις στις εκβολές. Οι μετρήσεις σταματούν εντελώς τον Ιούνιο του 2013», μας λέει ο Κώστας Ευθυμίου, κάτοικος της περιοχής. «Είναι προφανώς παρελκυστικές οι τακτικές της εταιρείας. Ακόμα και για την “Ελληνικός Χρυσός” είναι απαραίτητη η επίφαση νομιμότητας».
Σύμφωνα με την έκθεση, τα απόβλητα εναποτίθενται στις (τεχνητές) λίμνες Σεβαλιέ, σε αντίθεση με την ΕΠΟ. Καθημερινά εκτελούνται 25 δρομολόγια από μεταφορική εταιρεία, που δεν έχει άδεια για επικίνδυνα απόβλητα. Αυτό «δείχνει ότι η εταιρεία διαχειρίζεται τα απόβλητα ως μη επικίνδυνα», σημειώνουν οι επιθεωρητές.
Μετά από καταγγελία κατοίκου για έκλυση σκόνης, τον Ιούλιο του 2013, διαπιστώθηκε ότι η εταιρεία απόθεσε κατ’ εκτίμηση 100.000 τόνους αδρομερούς (χονδρόκοκκου) υπολείμματος κατεργασίας σε χώρο 28 στρεμμάτων, χωρίς καμία υποδομή κοντά στο μεταλλείο της Ολυμπιάδας. Κι αυτός ο χώρος είχε ενταχθεί στα έργα αποκατάστασης.
Χρυσό... μετάλλιο στα ατυχήματα
Τον Σεπτέμβριο του 2013 ένα φορτηγό μετέφερε προϊόντα της «Ελντοράντο» προς τη Θεσσαλονίκη. Τότε υλικό διέφυγε, κάτοικοι που περνούσαν τυχαία από το σημείο διαπίστωσαν τι έχει συμβεί και κινητοποίησαν τις αρχές. Δείγματα από τα υλικά είχαν σταλεί σε διαπιστευμένο εργαστήριο. «Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η εταιρεία μετέφερε επικίνδυνα υλικά», μας λέει ο Κώστας Ευθυμίου, μέλος του συντονιστικού των κατοίκων. Η έκθεση των επιθεωρητών έρχεται να επιβεβαιώσει όσα οι κάτοικοι φοβούνταν: «Διαπιστώθηκε ότι η εταιρεία δεν τηρούσε τους κανόνες για ασφαλή μεταφορά των προϊόντων της –τουλάχιστον μέχρι την ημέρα του ατυχήματος».
Κατόπιν παραγγελίας του εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, προέκυψε ότι ολόκληρο το 2012 και μέχρι τον Οκτώβριο του 2013 το σύνολο των διακινήσεων των προϊόντων διά θαλάσσης έγιναν χωρίς την εφαρμογή των κανόνων μεταφοράς επικίνδυνων υλικών, αφού δεν είχαν δηλωθεί ως επικίνδυνα στο τελωνείο. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι πως σε καμία μελέτη δεν αναφέρεται ότι τα επικίνδυνα αυτά προϊόντα θα μεταφέρονται με φορτηγά και θα διακινούνται από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης• αντιθέτως, αναφέρεται ρητά ότι θα διακινούνται μέσω Στρατωνίου.
«Η εταιρεία εκτός από ακίνδυνη δηλώνει κι εξόχως φιλική προς το περιβάλλον», λέει ο Γιώργος Ζουμπάς. «Διαφημίζει ότι θα αποκαταστήσει τη λίμνη τελμάτων. Κι όμως, όπως το καταγράφουν οι επιθεωρητές κατά τη διάρκεια της αυτοψίας, σε κανένα τμήμα της λίμνης τέλματος όπου είχαν γίνει επεμβάσεις δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες αποκατάστασης. Η εταιρεία εκτελεί τις εργασίες αποκατάστασης των χώρων αρσενοπυρίτη και παλαιού τέλματος, χωρίς να έχει εγκριθεί η σχετική μελέτη».
Βαφτίζουν τα απόβλητα «προϊόντα»
Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι η άποψη της «Ελληνικός Χρυσός» για το τι συνιστά απόβλητο και τι εμπόρευμα. Μας εξηγεί ο Γιώργος Ζουμπάς: «Το υπόλειμμα κατεργασίας δεν χαρακτηρίζεται ως απόβλητο, αλλά ως προϊόν, και προβλέπεται να πωλείται ως πρόσθετο στην τσιμεντοβιομηχανία. Στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων παρατίθενται σχετικές επιστολές από τσιμεντοβιομηχανίες. Ετσι η εταιρεία ισχυρίζεται ότι από τη δραστηριότητά της τα μόνα στερεά απόβλητα που θα προκύψουν θα είναι... παλαιοσιδηρικά, έλαια και λιπαντικά».
Οπως εξηγούν οι επιθεωρητές, «επί της ουσίας η εταιρεία έχει προχωρήσει στον αποχαρακτηρισμό των αποβλήτων, χωρίς όμως να τεκμηριώνεται ότι πληρούνται όλοι οι όροι του νόμου». Για να αποχαρακτηριστούν τα απόβλητα απαιτείται να έχουν υποστεί συγκεκριμένη επεξεργασία κατόπιν σχετικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Για την εξορυκτική βιομηχανία δεν έχει εκδοθεί τέτοια απόφαση.
Η εταιρεία δεν έχει κάνει καμία ανάλυση για την επικινδυνότητα των αποβλήτων. Οι επιθεωρητές προχώρησαν σε δειγματοληψίες που απέστειλαν στο Γενικό Χημείο του Κράτους και σε διαπιστευμένο εργαστήριο. Με βάση τα ευρήματα, τα απόβλητα χαρακτηρίζονται «τοξικά κι επικίνδυνα» σε μια πρώτη προσέγγιση (ο χαρακτηρισμός τους έγινε βάσει της περιεκτικότητάς τους σε καθαρά μέταλλα κι όχι βάσει της χημικής ένωσης, με την οποία βρίσκονται τα μέταλλα αυτά στα απόβλητα). Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται περαιτέρω έλεγχος -κι ώς τότε «πρέπει να αντιμετωπίζονται ως δυνάμει επικίνδυνα». Οι επιθεωρητές τονίζουν ότι η εταιρεία δεν έχει υποβάλει ετήσια έκθεση παραγωγού αποβλήτων για τα έτη 2011, 2012, 2013».
Ο Μ. Θεοδωρακόπουλος
Απαντώντας στο παραπάνω δημοσίευμα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικός Χρυσός, Μ. Θεοδωρακόπουλος, αναφέρει:
«Σε απάντηση του σημερινού "αποκλειστικού" δημοσιεύματος της "Εφημερίδας των Συντακτών" σχετικά με την εκπόνηση "έκθεσης-σοκ" από τους "Επιθεωρητές Περιβάλλοντος" και την εικαζόμενη παραβίαση περιβαλλοντικών όρων, γνωρίζουμε τα εξής:
Η έκθεση, που αφορά στις εγκαταστάσεις του Στρατωνίου και της Ολυμπιάδας και όχι αυτές των Σκουριών, περιλαμβάνει διαπιστώσεις, απόψεις, ελέγχους, αναλύσεις, κλπ. κατ’ επίκληση αυτοψιών που διενεργήθηκαν κατά το διάστημα Οκτώβριος 2012 μέχρι τον Αύγουστο του 2014.
Θέλουμε να επισημάνουμε ότι η εν λόγω έκθεση δεν αναφέρεται στις παρούσες δραστηριότητες παραγωγής ή ανάπτυξης της παραγωγικής λειτουργίας των μεταλλείων, αλλά αφορά στην αποκατάσταση των περιβαλλοντικών αλλοιώσεων που είχαν συντελεστεί στο παρελθόν κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης προγενέστερης λειτουργίας των Μεταλλείων Κασσάνδρας.
Εντύπωση, προκαλεί επίσης το γεγονός, ότι δεν αποτυπώνονται πουθενά οι ουσιώδεις βελτιώσεις που επέφερε η δραστηριότητα της εταιρείας μας στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση η εταιρεία μας Ελληνικός Χρυσός έχει καταθέσει γραπτώς τις απαντήσεις της στις 16 Φεβρουαρίου 2015 σε όλες τις αιτιάσεις που τέθηκαν από πλευράς των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
Ωστόσο, θέλουμε να τονίσουμε ότι η εταιρεία μας, σε πείσμα κάποιων βεβιασμένων συμπερασμάτων της εφημερίδας, τήρησε, τηρεί και θα τηρεί πάντοτε με θρησκευτική ευλάβεια την περιβαλλοντική νομοθεσία και τους ισχύοντες ειδικότερους περιβαλλοντικούς όρους, σύμφωνα και με τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Επισημαίνεται δε ότι, η «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» που υπέβαλε η εταιρία μας αποτελεί επιστημονικά και τεχνικά άρτια, πλήρη και τεκμηριωμένη εργασία, που υπακούει στις αρχές της επιστήμης, της τεχνικής και της επαγγελματικής ηθικής και δεοντολογίας.
Κλείνοντας θέλουμε να τονίσουμε, ότι η έκθεση ελέγχου εδράζεται σε εσφαλμένο νομικό καθεστώς, εσφαλμένες και πλημμελείς τεχνικές παραδοχές, είναι αναιτιολόγητη και, πάντως, έχει εκδοθεί κατά πλάνη περί τα πράγματα».
http://www.halkidikifocus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου